Teanum Sidicinum

Laat ik met een luchtfoto beginnen. Niet van mijzelf, maar het schetst direct een goed beeld van zowel de staat als de omvang van het theaer van Teanum Sidicinum. Heel groot en een rommeltje dus!

Het Romeinse theater in het huidige Teano doet denken aan een steengroeve, althans het werd toen ik er in 2004 was, deels opgegraven en hersteld. Net als in Pompeï is ook hier de natuur, na de mens de grootste vijand van de archeologische overblijfselen. In tegenstelling tot Pompei valt er in Teanum niet zo veel te halen voor het plebs. Er valt niet op te schoffelen tegen al het onkruid. Teano is beroemd om de zogenaamde "handdruk". Giuseppi Garibaldi schudde hier in 1860 de hand van Victor Emmanuel II en 'kroonde' hem Koning van Italië.

Het theater van Teanum Sidicium (naar de lokale stam der Sidicini) is van eerder datum: eind 2e eeuw v. Chr., verbouwd 2e eeuw n. Chr., en eens, met een diameter van 85 meter, één van de grootste in Italië. De stad kwam in 334 v.Chr. onder Romeinse heerschappij. De eerste constructie van het theater was in opus incertum. De cavea werd door straalsgewijze muren geschraagd. Het oudste voorbeeld waarbij deze techniek werd gehanteerd. Het theater vormde met een tempel een sacraal gebied, zo lees ik. Een 'typisch laat-Hellenistische combinatie, veel in de regio voorkomend'. Wellicht is dat de reden dat het theater van Marcellus ook nabij de tempel van Apollo is gebouwd; zodoende een combinatie vormend.

De achterwand schijnt 24 meter hoog te zijn geweest, met drie rijen zuilen in gekleurd marmer, met friezen en beelden. In de poort die toegang tot het theater verschafte zijn twee keizers vermeld, gedurende wiens regering in ieder geval aan het theater werd gebouwd: Septimus Severus (194-211) en Gordianus III (238-244).